
Plotinos – Türüm (Südur, Taşma) Teorisi
Plotinos’un Üç Hipostaz kuramının temel mekaniği olan Taşma, Türüm veya Südur Teorisini ele alıyoruz.
Bilgi Felsefesi : Alman İdealizminde Bilgi – Schelling Bilal A.
Bilgi Felsefesi : Alman İdealizminde Bilgi – Ficthe Bilal A.
Bilgi Felsefesi : Görüngü ve Gerçek Bilal A.
Plotinos – Metafizik (Madde ve Doğa) Bilal A.
“(Akıl yürütme ile) … ona belirlemeler veren, onu belirli kılan her şeyi soyutladığımızda geride kalan şey maddedir.”
Plotinos
“Çünkü eğer madde var olmasaydı hiçbir şey varlığa gelmezdi. Eğer maddenin aynı veya benzeri olan bir şey var olmasaydı, onun üzerinde yansıyan imge veya hayal diye bir şey olmazdı. Çünkü bir başka şeyde meydana gelen bir şey, bu başka şey olmasaydı varlığa gelmezdi. Şimdi bir imge, bir başka şeyde meydana gelen bir şeydir. O halde bu başka şeyin yani maddenin var olması gerekir.”
Plotinos
“Hayır! Kötü herhangi bir yoksunluk veya yoksunlukların tümü değildir. O mutlak yoksunluktur. İyiden belli bir ölçüde mahrum olmak, kötü olmak değildir. Böyle bir şey kendi türü bakımından mükemmel bile olabilir. Özsel kötü, İyi’den hiçbir biçimde pay almayan kötüdür ve o maddedir. Salt yoksunluk, sadece iyi olmamadır, kötü ise mutlak yoksunluktur, yokluktur.”
plotinos
“Kötünün gerçek bir şey olarak varlığını inkâr etmek, zorunlu olarak iyinin de varlığını hatta arzu edilebilir olan herhangi bir şeyin varlığını inkâr etmektir. O, arzu etmeyi, kaçınmayı ve tüm akılsal eylemleri inkâr etmektir. Çünkü arzunun nesnesi iyi olandır; kendisinden kaçınılan şey ise kötü olandır. Her türlü akılsal eylem, bilgelik iyi ve kötü olanla ilgilidir… O halde iyinin (saf iyinin) olması gerektiği gibi karışık olan yani iyi ve kötünün karışımı, iyiden daha çok kötü olan ve nihayet açık olarak kötü olan var olmalıdır.”
plotinos
“Gerçekten doğa sadece bir form olmak zorundadır; o, madde ve formdan meydana gelmiş değildir.”
plotinos
“Doğa: Şunu anlamalısınız: İlk olarak meydana gelen şey, benim sessiz temaşamın, doğamın ürünü olan temaşamın eseridir. Ben kendim bu tür bir temaşadan doğduğum için doğal olarak temaşa etmeyi severim ve bu temaşa eylemim sonucunda temaşa ettiğim şeyi geometricilerin kendilerindeki temaşa gücü aracılığıyla geometrik figürlerini meydana getirdikleri gibi varlığa getiririm. Geometriciyle benim aramdaki fark şudur ki, ben bir şey çizmem, sadece seyrederim ve seyrederken ve seyrederken maddi dünyadaki cisimlerin şekillerini meydana getiren çizgiler adeta bu seyretmemin sonucu olarak varlığa gelmiş olurlar.”
plotinos
KAYNAKLAR:
İlkçağ Felsefe Tarihi 5. Cilt - Ahmet Arslan
Felsefe Tarihi - Macit Gökberk
İLERİ OKUMA:
Plotinos ya da Bakışın Saflığı - Pierre Hadot
Etiketler:Plotinos, Yeni Platonculuk, Madde, Doğa, Plotinus.
Plotinos’un Üç Hipostaz kuramının temel mekaniği olan Taşma, Türüm veya Südur Teorisini ele alıyoruz.
Tüm içerikler Filozofun Yolu ekibine aittir.
Yorumlar
Henüz yorum yapılmadı.