play_arrow play_arrow play_arrow play_arrow
“Düşünüyorum, o halde varım.” Ortaçağdan Modern Çağa Ortaçağın dar anlamıyla tanrı kanıtlamalarından ibaret bir felsefe olduğunu ortaçağ felsefe tarihi serimizde konuşmuştuk. Bu dönemde kilise her konuda, bilim dahil, egemendir. Yine felsefe tarihi serimizde modern çağdan önceki son dönem olan Rönesans’ta bu durumun değişmeye başladığını konuşmuştuk ve artık bu programla modern […]
“Felsefenin sırtına çok şey yüklenmiştir ama o hepsini sırtından atmıştır.” Yeni-Platoncu Felsefede Bilgi Plotinos’un felsefi sistematiğinin özünü oluşturan bileşenler olarak Platon ve Aristoteles’in felsefeleri, Hristiyanlığın ve Yahudiliğin dinsel öğretileri, Doğuya özgü mistik öğretiler sayılabilir. Platon’da olduğu üzere Plotinos açısından da hem ontolojik ve epistemolojik bağlamda düşünülür gerçeklik duyulur gerçeklikten üstündür. […]
Giriş Sokrates için doğruyu bilmek demekti ve ancak doğruyu bilenler doğru ve ahlaki eylemleri gerçekleştirebilirdi. Buna entelektüalist ahlak demiştik. “Bilgi”nin bizatihi kendisinin önemli olduğu anlayıştan dolayı kendisinden sonra gelen Platon ve Aristoteles de bilgiyi özellikle incelemişlerdi. Sokrates’in entelektüalist ahlak anlayışı incelemeye başlayacağımız Helenistik dönem okullarında da yankı bulacaktır elbette. Ahlaki […]
“Yaşıyorum, o halde varım.” Yaşam Filozofları Bilginin Kaynakları Sezgicilik Akıl ve deneyim ekseni üzerinde gelişen söz konusu bilgi tarzlarının yegâne alternatifi, bilginin kaynağında sezginin olduğunu öne süren görüş olan sezgicilik, bu soruya olumlu yanıt veriyor. (1,4) Sezgicilik, asıl ve hakiki bilginin kaynağının duyu algısının ve akıl yürütmenin dolayımlarını gerektirmeyen dolayız […]
“Görüsüz kavramlar boş, kavramsız görüler kördür.” kant Bilginin Kaynakları Sentezci Yaklaşım Bilginin kaynağı probleminde üçüncü alternatif, bilginin kaynağında ne sadece deneyim ne de salt aklın bulunduğunu, onun akıl ve deneyimin ortak katkılarının ürünü olduğunu dile getiren sentezci yaklaşımdır. (1) Sentezci yaklaşımın en önemli temsilcileri arasında Aristoteles ve Kant bulunur. (1) […]
RÖNESANS Rönesans Nedir? Avrupa kültür çevresinin bir ürünü olan ve aslen Fransızca “yeniden doğuş” anlamına gelen Rönesans, Avrupa kültürünün gelişmesinde, gerçekten de baştan aşağı bir yeniden doğmayı ifade ettiği için doğru bir kullanımdır. Bu kavram, dar anlamda, antikçağ üzerindeki incelemelerin yenilenmesi, yeniden doğması” olarak okunabilir. Bu yenilenme, ilkçağ ile ortaçağın […]
PLOTİNOS FELSEFESİ – ÜÇ HİPOSTAZ RUH Ruh Nedir? SORU: Hiyerarşiyi en alttan başlayarak konuştuğumuza göre madde ve doğadan sonra sıra Ruh’a geldi gibi görünüyor. Ruh nedir? CEVAP: Ruh tinsel bir varlık olduğu için onun doğrudan bir tanımını yapmak zor ama onun ne olduğunu anlamak için niteliklerini veya görevlerini sıralayabilir böylelikle […]
SON (GEÇ) DÖNEM Bu dönemin biraz karmaşık bir tarihi vardır. Karneades’ten sonra akademi, bir süre boyunca Karneades görüşlerini geliştirip sistemleştirmeye devam eder. Öncelikle Cicero’nun da hocası olan Larisalı Philon’a (İÖ 110-79) kadar bu aktarım sürer. Philon, şüpheci akademinin eşyanın bilgisinin mümkün olmamasından ötürü tüm yargıların askıda tutulması görüşünü reddeder. Philon […]
Ondokuz Mayıs Üniversitesi Araştırma Görevli Aslı AVCAN’la Aristoteles hakkında kısa bir söyleşi yaptık. Programımızda sorulan sorular şöyle: Aristoteles kendinden önceki filozofların düşüncelerini toplamış, tasnif etmiş, eleştirmiş filozof örneğinin ilk temsilcisi olarak karşımıza çıkıyor. Metodu itibariyle ilk felsefe tarihçisi olan Aristoteles’in benzer çalışmayı bilimlerin sınıflaması için de yaptığını görüyoruz. Örneğin biyoloji […]
