play_arrowBilgi Felsefesi : Görüngü ve Gerçek Bilal A.
play_arrow play_arrow play_arrow
“Felsefenin sırtına çok şey yüklenmiştir ama o hepsini sırtından atmıştır.” Yeni-Platoncu Felsefede Bilgi Plotinos’un felsefi sistematiğinin özünü oluşturan bileşenler olarak Platon ve Aristoteles’in felsefeleri, Hristiyanlığın ve Yahudiliğin dinsel öğretileri, Doğuya özgü mistik öğretiler sayılabilir. Platon’da olduğu üzere Plotinos açısından da hem ontolojik ve epistemolojik bağlamda düşünülür gerçeklik duyulur gerçeklikten üstündür. […]
Giriş Sokrates için doğruyu bilmek demekti ve ancak doğruyu bilenler doğru ve ahlaki eylemleri gerçekleştirebilirdi. Buna entelektüalist ahlak demiştik. “Bilgi”nin bizatihi kendisinin önemli olduğu anlayıştan dolayı kendisinden sonra gelen Platon ve Aristoteles de bilgiyi özellikle incelemişlerdi. Sokrates’in entelektüalist ahlak anlayışı incelemeye başlayacağımız Helenistik dönem okullarında da yankı bulacaktır elbette. Ahlaki […]
Giriş Sokrates’e göre erdeme, dolayısıyla mutluluğa bilgi yolu ile varılabilirdi. Bu anlayış, Sokratesçi çığırlarda bilginin ne olduğunu araştırmaya yol açmıştı. Platon idea öğretisine bu anlayış çerçevesinde varmıştı: Erdeme götüren bilgi, ideaların bilgisidir. Gerek Sokrates’in gerekse de Platon’un bilgiyi sağlam bir temele bağlamak istemlerinin temeli de sofistlere karşı gerçek bilgiyi ve […]
SOKRATES Aslında tarihsel bir kişilik olarak Sokrates’in öğretisini öğrencisi Platon’unkinden ayırmak, ikisi arasında kesin ve tartışma götürmez bir sınır çizmek zor görünmektedir, çünkü biz Sokrates’in felsefi görüşlerini ağırlıklı olarak Platon’un yapıtlarından öğrenmekteyiz. (1) Ebelik Sanatı Platon diyaloglarının ucu açık olan bu tartışmalarda asıl belirleyici kişilik olarak Sokrates, konuşmanın gidişatını düzenlemek […]
SON (GEÇ) DÖNEM Bu dönemin biraz karmaşık bir tarihi vardır. Karneades’ten sonra akademi, bir süre boyunca Karneades görüşlerini geliştirip sistemleştirmeye devam eder. Öncelikle Cicero’nun da hocası olan Larisalı Philon’a (İÖ 110-79) kadar bu aktarım sürer. Philon, şüpheci akademinin eşyanın bilgisinin mümkün olmamasından ötürü tüm yargıların askıda tutulması görüşünü reddeder. Philon […]
ORTA (AKADEMİ) DÖNEM SORU: Bu döneme akademi dönemi denmesinin nedeni nedir? CEVAP: Bu dönemin septikleri Platon’un akademisinin bünyesinde İÖ 3.yy itibariyle yer almış ve iki asır boyunca da varlıklarını korumuşlardır. Akademideki bu değişim akademi tarihi içinde “İkinci Akademi” veya “Orta Akademi” dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemin başlatıcısı İÖ 265 yılında akademinin başına geçen […]
SEPTİKLER Septiklik, şüphecilik bugün sinema başta olmak üzere popüler kültürün sıkça işlediği, en azından tema edindiği bir düşünce akımıdır. Matrix, Inception gibi filmlerde ve yapay zekanın popülerleşmesi ile Black Mirror gibi TV dizilerinde rüya ile gerçek arasındaki ayrımın mümkün olup olmadığı, bir rüya/hayal/simülasyon içinde yaşayıp yaşamadığımız gibi sorular temelde hep […]
Aristoteles ruh hakkında düşüncelerini Ruh Hakkında (Peri Psykhe, De Anima) adını taşıyan üç kitaptan oluşan bir eserde ifade edecektir. RUH NEDİR? Kendisinden önceki filozoflar ruhun ayır edici ana karakteri olarak iki şeyi, hareket ve duyumdan yola çıkarak ruh hakkında maddi şey (Demokritos) veya maddi şeylerin belirli oranlarda uyumu (Empedokles) olarak […]
Platon ve Aristoteles’ten azade Sokrates’in yakın çevresinden olup kendilerini Sokrates’in dostları olarak adlandıran başka bazı düşünürler vardır ki, bunlar felsefe tarihçileri tarafından Küçük Sokratesçiler ve onların kurdukları okullar Küçük Sokratesçi Okullar olarak nitelendirilirler. Bu okullar Euklides’in Megara Okulu, en meşhur öğrencisi Sinop’lu Diogenes olduğu Antisthenes’in Kinik okulu ve Aristippos’un Kirene […]
